De verblindende schijn van gelijkheid tussen man en vrouw

December 2015. Christine Claus, de topvrouw van het departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media, bestuurder van het Vlaams Huis in New York, Europalia International, ex-bestuurder van Cultuurnet Vlaanderen, Argus, de Participatiemaatschappij Vlaanderen NV, doctor in de biologie… gaat met pensioen. Ze is een boegbeeld, een bewijs van de geslaagde emancipatie.
Keer op keer horen we dat ze ‘haar mannetje stond”, dat ze een “uitzonderlijke sterke vrouw” is, dat ze zich als “vrouwelijke vrouw voortreffelijk staande kon houden in de mannelijke wereld van politiek en administratie”. Als we zo gelijk zijn, waarom klinkt het slagen van een vrouw dan zo uitzonderlijk?
Pascale Platel, die Christine als afsluiter mag interviewen, gooit het op tafel. “Is het nu echt nodig om eind 2015 in Vlaanderen zo’n nadruk te leggen op gender? Is het actueel?”
“Meer dan ooit”, zegt de afzwaaiende topvrouw, “Ik heb het nog nooit zo slecht gekend.”
De topvrouw blikt terug: “In onze tijd vochten wij voor de emancipatie van de vrouwen, voor gelijke kansen voor vrouwen. Wij steunden en duwden vrouwen om hun talenten te tonen en waar te maken. Wij hadden hoop. Nu, zoveel jaar later, lijkt het alsof er geen probleem is. Maar er is wel degelijk een probleem: aan de top van de Vlaamse administratie is één leidinggevende op de vijf een vrouw, en er wordt gestreefd naar één op de drie. De natuurlijke verhouding is nochtans één op de twee.”
Er stonden vrouwen aan de top van de Vlaamse administratie en sommige slagen er nog in om hun stek te behouden, maar nu de departementen worden herschikt, komt het oude onevenwicht terug. Vrouwelijke leidinggevenden worden vervangen door mannen, mannen niet door vrouwen. Beide geslachten dalen in absolute cijfers, maar enkel de vrouwen zien ook hun percentages dalen. “Ik word vervangen door een man!”, zegt Christine Claus en in haar stem klinken zowel ongeloof, onmacht en verslagenheid door. Is alles dan voor niks geweest?
We hebben regels gecreëerd, de kansen liggen voor het grijpen; we moeten ze alleen blijven omzetten in daden en de gelijke behandeling van mannen en vrouwen dag na dag bewust blijven nastreven. Want, zoals Christine Claus het zei bij haar afscheid: “Women’s work is never done”.